Hoe kies je het juiste moederbord: 2021 editie

Tijdens de zoektocht naar de ideale GamePC build is het moederbord één van de onderdelen die vaak het minst begrepen wordt. Onderdelen zoals de CPU en het RAM kennen hun nuances, maar zijn normaliter te begrijpen qua prestatie door hun kloksnelheid (uitgedrukt Mhz/Ghz) en hun grootte (in GB of aantal cores). Het moederbord daarentegen kent dit soort standaard uitdrukkingen in prestatie niet (of er wordt niet mee geadverteerd) en een moederbord van €500 heeft soms een vergelijkbaar I/O-paneel (input-output) qua USB aansluitingen e.d. als een moederbord van €200. In deze blog vindt je daarom de essentiële informatie die je nodig hebt om beter antwoord te kunnen geven op de vraag: “Welk moederbord heb ik nodig?”.

Wat is het moederbord?

Het moederbord dient als een verbindende module van de computer die zorgt dat alle onderdelen kunnen samenwerken met de processor én voorziet ze van stroom voor zover zij dit niet rechtstreeks ontvangen van de stroomtoevoer. Zonder het moederbord kunnen de onderdelen niet communiceren en werkt de PC dus feitelijk niet.

Naast het verbinden van de interne onderdelen, via bijv. SATA of PCI-E, draagt het mobo ook zorg voor het verbinden van externe middelen d.m.v. het I/O-paneel dat zich aan de linkerzijde van het moederbord bevindt. Hierop vindt je aansluitingen voor o.a. USB, ethernet of 3.5mm jack, zodat je dingen zoals een muis, keyboard of speakers kunt aansluiten. Afgezien van het controllen van de verbindingen, wat door de chipset wordt gedaan, heeft het moederbord geen rekenkracht van zichzelf.  Hierdoor is het moederbord tegelijkertijd het meest én minst belangrijke onderdeel van de GamePC.

Hoe werkt het moederbord?

Het moederbord functioneert alleen wanneer er een processor (CPU) in het socket van het moederbord is geplaatst. Een moederbord wordt gemaakt voor (een lijn van) processoren van de dominante merken AMD en Intel met een bijbehorend socket-type. Zo heeft AMD de AM sockets zoals de AM4 en zo kent Intel de LGA sockets zoals de 1200 socket. Deze wisselen nog wel eens, waardoor oudere processoren niet altijd compatibel zijn met nieuwere (generaties) moederborden.

Nadat een compatibele CPU geplaatst is in het moederbord, zal deze voorzien moeten worden van “schone” 12V stroom door de VRM, oftewel de Voltage Regulator Module. De VRM bestaat uit meerdere onderdelen, namelijk de PWM (Pulse Width Modulation) controller, MOSFET’s, choke’s en soms Doubler’s. De VRM is een (voor velen onbekend) onderdeel van het moederbord waar de kosten worden gedrukt of de waarde gespekt wordt. De hedendaagse VRM kan namelijk met concessies (zoals hoge temperaturen) nog steeds operationeel zijn zonder dat deze concessies gelijk opvallen, zeker wanneer de CPU op stock snelheden gaat draaien of niet-veeleisend is. Het is dus vooral belangrijk om je te gaan verdiepen in de VRM’s wanneer je gaat overclocken (met top-of-the-line CPU’s) of op zoek bent naar een build die (erg) lang meegaat. Voor meer (zeer uitgebreide) informatie over VRM's, moederborden en overclocken, kun je terecht bij bijv. het Engelse Youtube kanaal: Actually Hardcore Overclocking.

Dat overclocken en nog veel meer instellingen vindt je in de BIOS van het moederbord. De BIOS is de firmware van je moederbord en draagt zorg voor de aansturing en instellingen van het moederbord zelf en daarnaast de verschillende componenten die je hier op plaatst zoals de Processor, RAM en IO (input-output) zoals USB. Niet iedere BIOS geef je toegang tot alle bedenkbare functies, want welke instellingen je tot je beschikking hebt ligt volledig aan de fabrikant én de chipset van het moederbord. Zo bieden de B-series chipsets van Intel bijvoorbeeld geen ondersteuning voor overclocken, waardoor een combinatie van een unlocked K-processor zoals de 11600K met een B560 een slechte keuze is als je dit van plan bent. De eerdere B-series moederborden ondersteunden zelfs geen X.M.P. geheugenprofiel! Dit was best wel karig, want vrijwel alle RAM-fabrikanten verkopen tegenwoordig het RAM-geheugen op basis van de snelheid van dit eXtreme Memory Profile.

De chipset is belangrijk bij het kiezen van je moederbord en CPU, aangezien de chipset de hub is van waaruit alle verbindingen aangestuurd worden en ook bepaalt hoeveel verbindingen er in totáál mogelijk zijn. Je kunt de chipset zien als een verkeersregelaar op een drukke locatie. Des te beter de regelaar, des te sneller/meer auto’s (verbindingen) hij naar de juiste locatie kan wijzen. De chipset bepaalt waar je beschikking over hebt, waaronder:

• Het maximale hoeveelheid verbindingen, zoals maximale aantal PCI-e Lanes en USB poorten;
• De functies, zoals (memory) overclocking, PCI-e 4.0 en ondersteuning voor meerdere GPU’s;

Nadat de chipset fabrikant (AMD/Intel) heeft gedicteerd wat de uiterste limieten zijn van de chipset, is het uiteindelijk aan de fabrikant van het moederbord om te bepalen hoe de verschillende moederborden worden uitgerust. Hierin zitten de verschillen in welke en hoeveel I/O beschikbaar is, de vormfactor van het moederbord en extra’s zoals VRM-koeling.

Waar moet ik op letten bij het kiezen van een moederbord?

Nu je weet wat het moederbord voor een functie vervult, is het tijd om een geschikte match te vinden voor jouw build. Het belangrijkste waar je op moet letten bij het selecteren van een moederbord is dat het alles heeft wat je nodig hebt (nu of in de toekomst) en het liefst geen transistor meer, aangezien dit meestal kosten met zich meebrengt. Om je te helpen hebben we hieronder een handige checklist geplaatst, zodat je niets vergeet tijdens het selecteren van jouw ultieme moederbord!

Nu je alle belangrijke criteria voor het selecteren voor jouw ideale moederbord hebt vastgesteld is het tijd om het moederbord uit te zoeken. Dit is uiteindelijk een persoonlijke queeste die ieder PC-gamer eens dient te ondergaan, aangezien voorkeuren, prijs en smaak erg subjectief zijn en er letterlijk duizenden moederborden bestaan. Als je op zoek naar een GamePC bij Computer-Bestel dan kunnen we je altijd helpen in de chat, maar voor het gemak hebben we een featurelist gemaakt van ons huidige moederbord aanbod (ten tijde van schrijven) zodat je gemakkelijk kunt kiezen. Vind je het betreffende moederbord nou niet in de lijst, dan kun je altijd even een kijkje nemen op de Tweakers of Hardware.info voor meer informatie of natuurlijk de productpagina van de fabrikant. 

TOT SLOT

We hopen dat je door deze blog de tools in handen hebt om het juiste Moederbord te kiezen voor jouw PC. Ben je een computer aan het samenstellen en heb je nog wat meer hulp nodig? Bekijk dan ook onze algemene samenstelling blog: "Hoe stel je de juiste GamePC samen?" of vraag om advies van onze product-experts door een vraag te stellen via het chaticoontje linksonder. 

Onze klantenservice helpt je graag bij het samenstellen van jouw ultieme build. Met meer dan 5 jaar ervaring, 4 jaar garantie én de laagste prijs van de Benelux, weet je zeker dat je bij Computer-Bestel op de juiste plek bent voor een Game PC.

Computer-Bestel, Quit Waiting, Start Playing!